Narsistik bireylerin kullandığı en yaygın cümlelerden biridir “Benim burda tek hatam…”
Kendileri onca şey yaşamıştır, bir çok haksızlığa maruz kalmıştır ancak kendisi o ilişkide sadece bir tane hata yapmıştır ve onu da karşı taraf tetiklediği için yapmıştır. Yani yine suç muhatbınındır. Sen böyle olmasaydın, demeseydin ya da yapmasaydın ben vurmazdım, küfretmezdim vs.
Narsistler gerçekten kendilerini son derece “masum” görür ve karşısındaki kişinin kötü olduğunu düşünür. Bütün kötülüklerin kaynağı muhatabıdır. Bunun sebebi duygularının farkında olmaması ve yaptıklarının sorumluluğunu alamamasıdır. Masumiyet onun kisvesidir. Tıpkı bir çocuk gibi.
0-3 yaş bebeği de son derece masum ve narsisttir. Narsist gibi kırılgan, hassas, masum, agresif, egosentrik, non empatik. Narsist sadece ister ve her şeyde hakkı olduğunu ve her şeyin aslında kendine ait olduğunu düşünür. Benim hakkımdır yani ben haketmişimdir diğerleri değil. Diğerleri sadece benim hakkımı yiyendir. Kırılgan ve güvensizdir en ufak bir eleştiride darmadağın olabilir çünkü onun kendi zihninde idealize ettiği benliğine yönelik en küçük bir farklı söylem ona hakaret gibi gelir. Kendini sürekli eksik, değersiz ve aşağıda hissettiği için en yakınındakini aşağılama eğilimindedir. Bunu da onun iyiliği adına yapar. Narsistler çok fedakar olabilir, zira fedakârlıkları kontrol alanını genişletir. Sizi bununla kendi alanları içinde tutar manipüle ederler. Narsiste masumiyetini asla eleştremezsiniz. “Elbette onun da hataları olabilir” ancak bu sadece söylemde böyledir. Sizi kırsa da yaptıklarıyla asla özür dilemez çünkü haketmişinizdir. Önemli olan sizin üzülmeniz değil hak edip etmediğinizdir.
Gerçekten çoğu şeyi size zarar vermek için değil farkında olmadan veya olduğunu da kendince farklı gerekçelerle yaparlar. Dolayısıyla kötü niyetli değildir narsistler. Onları düşman ilan etmenize gerek yok. Evet farkında olmasanız ve ona sınır koymayı bilmezseniz benliğinize çok zarar verebilir bu yüzden bilinçli olmak kendi sınırlarını bilerek hareket etmek çok önemlidir. Satranç gibi takılmanız gerekir onlarla ilişkilerinizde, dürtüsel davranırsanız sizi çok yıpratırlar. Çünkü dürtüsel tepkileriniz sizi onların karşısında haklıyken haksız konumuna düşürür ve ” abarttığınızı, takıntılı olduğunuzu ” iddia ederler. Bilinçli ve kontrollü hareket etmek önemlidir.
Son olarak kimse masum değildir. En masum gibi görünenler bile. Bütün ilişkilerde itim ve çekim olarak etkileşim vardır ve biz bu etkileşimin bir parçasıyız varlığımızla. Nerde durduğumuz ve hayatımızda narsisti nerde konumlandırdığımız çok önemlidir. Onları yok edemezsiniz belki değiştiremezseniz ancak konumunuzu ve rolünüzü değiştirdiğinizde onun da size karşı tutumu değişecek en azından büyük oranda zarar vermeyecektir.
Şunu da unutmamak gerekir ki onun bize zarar verdiği kadar bizde karşımızdakine zarar verebilmekteyiz. Hepimiz birliktelikte bir şeylere katlanarak bütünlüğü ve aidiyeti yakalayabiliriz. Özgürlük mutluluk gibi algılanıyor ancak insanın asıl ihtiyacı güvende hissetmek, ait hissedebilmektir. İlişki insanı hastalandığı gibi aynı zamanda iyileştiren şeydir. Uzun vadeli yalnızlık mutluluk getirmez.
İnsanın kendisiyle kurduğu ilişki ne kadar sağlıklıysa hayatla ve diğerleriyle kurduğu ilişki de ona paraleldir. Etrafındaki insanlar ve olaylar bize bizdekini yansıtan aynalardır.
” Ayna birdir, Sır da sensin Cam da
Bende gördüğün ne varsa o sensin cancağızım.”
( Mevlana Celaleddin Rumi)
Fatma Çalışkan
Psikolog &Psikoterapist
Aile Danışmanı